Мне неяк пашанцавала: спачатку я вучыўся на вячэрнім аддзяленні, таму не ўступаў у студэнцкі прафсаюз, так потым ні ў які і не ўступіў. Зараз у маім інстытуце, акрамя мяне, яшчэ два чалавекі, якія ні ў якіх прафсаюзах не састаяць: адзін — прынцыпова, другі выйшаў, каб не стаць новым старшынёй прафсаюзнай арганізацыі, калі ў нас звольнілі былога. Былы старшыня праводзіў актыўную дзейнасць не гэтак у плане абароны правоў супрацоўнікаў (не за гэта яго звольнілі!), як у правядзенні экскурсій і іншых мерапрыемстваў гэтага кшталту (не ведаю: гэта сфера дзейнасці афіцыйных прафсаюзаў мне ўвесь час нагадвае тое, у якім кантэксце, прынамсі, у мастацкай літаратуры згадваецца "Сіла цераз радасць").
Падчас неаднаразовых спроб выбраць новага старшыню прафсаюза (шмат якія прафсаюзныя пытанні ў нас вырашаюцца на агульных сходах калектыву, і нечлены прафсаюза вымушаны прысутнічаць) была нават ідэя распусціць арганізацыю. Адзінае, чым яе ўтрымалі, — абяцаннем прадоўжыць праводзіць экскурсіі. Але, наколькі я памятаю (нават у гэткай прафсаюзнай дзейнасці я не ўдзельнічаю!), пасля адбылася толькі адна экскурсія...
Калі я пасля размаўляў з кімсьці з прафсаюзнага кіраўніцтва, я яго падначваў: "і дзе ж вашы экскурсіі? Вы ж як арганізацыя захаваліся выключна дзеля іх! Чаму б вам такі не распусціцца, калі нічога не атрымліваецца?" — мне адказалі, што тады б былі праблемы ў дырэктара...
Ну, а зараз да рыгорычавых "навэлаў"... Я так разумею, што ён цьмяна памятае, што было падчас нэпу (нават лепш, чым як да рэвалюцыі называліся Ленінград і Калінінград ;) ). Тады на нэпманаўскіх, канцэсіённых і іншых недзяржаўных прадпрыемствах "прывадныя пасы партыі" (пры чым тады ячшэ яны не адпавядалі гэтаму азначэнню, бо ў іх складзе было дастаткова меншавікоў) сапраўды змагаліся за правы працоўных. Пасля згортвання нэпу "згарнулася" і гэтая барацьба. І з цягам часу (асабліва калі рэжым стаў больш "вегетарыянскім") настала тое, што Рыгорыч яшчэ застаў ("прафсаюзы заўсёды знаходзяцца паміж молатам і кавадлам: "З аднаго боку працаўнікі, інтарэсы і правы якіх прафсаюзы абараняюць, з іншага — інтарэсы кіраўніцтва прадпрыемства").
Спрачацца з меркаваннем "Свабоды", што гэта прывядзе да стварэння штучных (і "кішэнных" для прадпрымальніка) арганізацый "кішэннага" жа (у адносінах да ўлады) прафсаюза: складана, але ж што зробіш!.. Дык вось, спрачацца з гэтым не выпадае... Але мне здаецца, што Рыгорыч шчыра спадзяецца вярнуць часы нэпа (дакладней, часы барацьбы з ім бальшавікоў). Пры тым (і зноў жа, "Свабода" тут мае рацыю), што ФПБ не здольныя змагацца за правы працоўных: развучыліся!.. Я ўжо не кажу пра складанасць "падвойнай бухгалтэрыі" (для дзяраўных прадпрыемстваў — адна палітыка, для прыватных — іншая), асабліва калі на прыватных прадпрыемствах не будзе "іхніх людзей" (не ў сэнсе фармальнага членства, а "засланых казачкоў").
Цікава, што размову пра калектыўныя дагаворы на афіцыйным сайце вырашылі захаваць толькі на відэа (на якім, дарэчы, Рыгорыч даволі такі стомлены; не так, як на вядомай сустрэчы ў СІЗА, але ж...). Я нават не ведаю: ці ёсць у нас у інстытуце гэты самы калектыўны дагавор?.. У любым выпадку, спадзяюся, што я гэтага не заўважу!..
Над "двума важнымі напрамкамі" дзейнасці ФПБ таксама можна пасмяяцца, асабліва з "маніторынгам" "жыллёва-камунальных паслуг, асабліва што датычыцца іх якасці". Будаўніцтва АЭС выкліча павышэнне тарыфаў на электрычнасць, а пра тое, чым (не) займаюцца падчас "капітальных рамонтаў", і казаць сорам: амаль нічым не займаюцца. (Не, вядома, шмат чаго робяць "за асобную плату", але ж колькі будынкаў, у якіх за ўсю іх гісторыю камунальных рамонтаў не было, а плату за іх збіралі!)
Калі да ўсіх гэтых даручэнняў ставіцца сур'ёзна, можна падумаць, што Рыгорыч наша ФПБ рыхтуецца абвінаваціць у іх невыкананні...